felsefe taşı

Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) hastalığı hayatınızı mahvediyor olabilir. Daha da beteri bunun farkında bile olmayabilirsiniz.

Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) ve Obsesif Kompulsif Kişilik Bozukluğu (OKKB) farklı kavramlardır. Ancak aşağıdaki örnekleri her ikisine de ilişkin olabilir. Burada amaç, tanı koymak değil, konu ile ilgili bir farkındalık yaratmaktır. Tanı ve tedavi Psikiyatri Doktorları ve Klinik Psikologlar tarafından yerine getirilmesi gereken son derece ciddi uygulamalardır.

Çok Bilinen Örnekleri ile Takıntı Hastalığı ve Kişilik Bozuklukları
1- El Yıkama
Genellikle gereğinden fazla sabunlayarak, derisi yağlı bile olsa, kuruyup çatlayacak hale getirene kadar yıkamadır. El yıkamayı garip bir tören haline getirebilirler. Genellikle elini kaç kez sabunladığına emin olamayınca, bir kez daha sabunlayarak işi garantiye alabilirler. Aşırı durumlarda elinden bir türlü çıkmayan gerçek ya da sanal bir kiri bertaraf etmek için elleri derileri yara olana kadar fırçalayanlar da olabilir.

2- Evi ya da Arabayı Kilitledim mi?
En üst kattaki evinin kapısını kilitleyip kilitlemediğini hatırlayamadığı için, 4 kat merdiveni çıkıp kapının kilitlenmiş olduğunu görüp rahatlamaktır. Genellikle kapının kilidini tekrar açıp yeniden kapatmadan rahatlamayanlar da vardır. Aynı şekilde aracın kapısını kilitleyip kilitlemediğini hatırlayamayıp ya da tamamen unutup, iki sokak öteden dönüp, gelip kontrol etmek. Tekrar açıp kapatmak.

3- Ritülellere aşırı bir örnek: Bilgisayar kapatma töreni yapmak
Genellikle sıradan bir insan ofisten çıkarken bilgisayarını basit bir düğmeye basarak ya da bir iki tıklayışta kapatır. Yeni bilgisayarların kapatılmaya bile ihtiyacı olmadığından hiç bir şey yapmadan sadece çekip gidenler de çoktur. Takıntılı bir insan durum hiç de kolay değildir ve bu durum garip bir törene dönüşebilir.

Örneğin:
Saatin bulunduğu yerdeki gizli ögeleri kontrol etmek
Arka planda çalışan tüm uygulamaları teker teker kapatmak
Mesaj programını açıp son bir kez mesaj geldi mi diye bakmak.
Gönderilenler klasörünü de kontrol edip bir kez daha gelen mail var mı diye sunucudan sorgulamak.
Masa üzerinde bulunan bir boşluğa bir kaç kez tıklamak (genellikle üç kez)
Son bir kere başlat menüsüne bakıp tüm ritüeli doğru olarak tekrarlayıp tekrarlamadığından emin olunca kapat düğmesine tıklamak.
Cihaz tamamen kapanana kadar karşısında beklemek.
Son bir kez fanlar durdu mu diye dikkat kesilmek ve emin olunca başından kalkmak.
4- Aşırı Titizlik ve Düzen
Eşi eve geldiğinde kapı eşiğinde tercihen gazetelerin üzerinde tepeden tırnağa soyup, çıkan kıyafetleri çamaşır sepeti ya da torbasına koyup derhal yıkanmak üzerine makineye atmak. Doğrudan banyoya gönderip temizlenmesini sağlamak. İşin garip tarafı kulağa çok garip gelse de bu duruma ailenin de alışmış olması. Misafir geldiğinde özel örtülerle kaplı misafir takımlarında oturtmak. Dokundukları ve bastıkları her yeri onlar gittikten sonra dezenfekte etmek. Banyoya girerlerse fayanslar dahil her yeri çamaşır suyu ile ovmak.

Her şeyi aşırı düzenli tutmak. İşyerinde masada duran parçaların yerlerinin belli ve değişmez olması. Daha sonra kullanacak alışveriş torbalarının tek tek özenle katlanıp istiflenmesi. Kitapları boy ve renklerine göre düzenlemek. Düzgün durmayan çerçeveleri düzeltmeye çabalamak.

Dinsel konularda, batıl inançlarda ya da ahlak ile ilgili konularda çeşitli tekrarlanan saplantılar ve benzerleri (tahtaya vurmadan rahatlayamamak, hapşuran birine “çok yaşa” demeden huzur bulamamak vb.)

5- Öptürmemek ve Silmek
Daha çok küçük çocuklarda görülen, birisi öpmeye kalktığında kaçmak, öptüğünde ise yanaklarını ıslanmasalar da silmek. İleri durumlarda, insanlardan iğrenmek.

6- Dediğim Gibi Olacak Diye Katı ve Israrcı Olmak.
Bir işi yapmanın pek çok yolu varken, en doğrusunun kendi istediği şekilde yapılan olduğunu düşünmek ve eğer pozisyonu uygunsa işyerinde bunu herkese dayatmak. Kendi istediği gibi davranmayanları ortamdan uzaklaştırmak için elinden geleni yapmak. Aynı şekilde evde de dediğini yaptırmak.

7- Çöp ev
İşe yaramayacak döküntülere aşırı değer vermek ve onları atamamak. Evde odaları kullanılmayacak kadar fazla döküntülerle doldurmak. Sokaklardan çöp toplayıp bunları bir gün işe yarayacak hazineler gibi görmek. Çöpler ile duygusal bağ kurmak.

8- Hazırlıkçılık, stokçuluk
Bir gün insanlığı büyük ölçüde etkileyecek bir felakete karşı hazırlanmak. Ömürleri belirli de olsa bir çok öte beriyi depolamak. Parayı gelecekteki bilinmeyen durumlara karşı depolamak ve aşırı cimrilik durumları da görülebilir.

9- Kafaya takmak, uykuda çözmeye çabalamak
Günlük kimi zaman basit, kim zaman daha karmaşık durumları içine atıp, kafaya takıp, bunları uykuda çözmeye çalışmak. Bir çözüme ulaşamamaktan dolayı uykusuz kalıp, sağlığından olacak kadar sıkıntıya düşmek. Çözülemeyen konunun büyümesi ile içinden iyice çıkılmaz bir duruma düşmek.

10- Çizgilere Basmadan Yürümek
Yolda yürürken çizgilere basmamak ya da özellikle basarak yürümek. Bir süre sonra son derece doğal yapılan bir yürüme işini içinden çıkılmaz ritüelik bir kabusa çevirmek.

Tüm bu örneklerde insan eğer kendi istediği gibi yapamazsa endişeye kapılabilir. Gereksiz bir enerji ve zaman kaybı yanında kendi ve çevresindekilerin sağlıklarını da olumsuz etkileyebilir. Ömür tüketen bir durumdur.
Ne yapmalı?
Tedavisi vardır ve uzmanlar tarafından hastanın hayat kalitesini artıracak çözümler uygulanabilir.

Yukarıda çok karşılaşılan örneklere değinmeye çalıştım. Benzer etkileri kendinizde görüyorsanız ve kurtulmak istiyorsanız, zaman geçirmeden klinik yardım almanız gerekir. Bir Psikiyatri Hekimi ile görüşün. Tavsiyesine göre Klinik Psikologlar ile de görüşün. Bırakın tanıyı onlar koysun ve size yardım etsinler.

Eğer çevrenizde böyle birileri varsa onların durumlarını kavramaları ve içinde bulundukları durumdan kurtulmak için istekli olmaları gerekir. Onları ikna etmeye kalkmayın. Onlar için ne yapabileceğinizi de uzmanlara danışın.

Klinik sorunlarınız ile ilgili konularda yaşam koçları, mentorlar, kişisel gelişim uzmanları, falcılar son derece yanlış tercihlerdir. Durumu içinden çıkılmaz bir hale getirebilirler. Klinik yardım alın!