Aşama Arketipi
Uzaklara giden ve değişikliğe uğrayarak geri dönen kahramanın geçirdiği süreci yansıtan sembol AŞAMA ARKETİPİ olarak adlandırılır
Bulunduğu yerden ayrılıp çok uzaklara giden ve aşama geçirdikten sonra geri dönen kahramanın öyküsüyle insanlığın evrensel bir tutkusu dile getirilmektedir. Bu tutku insanlığın kendini geliştirme ve ruhsal dünyasını zenginleştirme arzusudur.
Bu arketipe pek çok eserde rastlamak mümkündür.
Örneğin Mısır mitolojisinde Osiris her yıl sonbaharda ölür ve yedi kat yerin altına gömülür, oradan kraliçe İsis ile buluşur, ondan güç alır ilkbaharda yeniden doğar; Osiris‟in dünyaya getirdiği ödül bahardır.
Keloğlan uzaklara gider, mücadeleyi aklıyla kazanır,
parayla veya padişahın kızıyla döner, annesini rahat ettirir.
Arı Maya, kovandan kaçıp uzaklara gider,
aşama geçirip geri döner,
kovanı saldırıdan korur, kovandaki saygınlığı artar.
Galiba en büyük aşamayı Pinokyo geçirmiştir.
Evinden kaçıp
uzaklara giden Pinokyo dönüşte ödüllendirilir, insan olur.
Nesnelikten insanlığa geçmiştir
Kaynak :
-Üstün Dökmen, “Pinokyo’nun Arketipler ve Ana Baba-Çocuk İlişkileri Açısından Ġncelenmesi”, Ankara Üniversitesi
Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, C.16 S.2, (1983), s.385-386.
-Üstün Dökmen, Küçük Şeyler 2, Sistem Yayıncılık, Ankara s.125