felsefe taşı

Ethereum ve DEFI için yazılım geliştirmek en popüler web3 kodlama alanları.

Z kuşağı (farkında olma gereği duymasa da) iki boyutta gelişiyor. Fiziksel mekândan soyutlanma (metaverse) bir yanda. Bir merkez arayışından giderek soyutlanma (web3, blokzinciri) diğer yanda. Bunun bireysel ve toplumsal etkileri olasılıkla beş-on sene sonra görülecek. Sosyologlar lütfedip akademik araştırma yaparlarsa elbette. Yoksa daha çok satmak üzere “müthiş potansiyel” tespiti yapma amaçlı özel sektör araştırmaları tek kaynak olmaya devam edecek.

Geçtiğimiz günlerde böyle bir rapor yayınlandı. Web3 blokzinciri dünyasının “temel üreticisi” konumundaki kod geliştiricileri konu alan bir rapor. Dünyada bugün yaklaşık 27 milyon kod geliştirici var. Trilyon dolar piyasa değeri düzeyine ulaşmış web3 dünyası için kod geliştirenlerin adedi ise sadece 18 bin 416. Bu sayıya “açık kaynak kod” tabanlı projelerde aktif olarak görev alan ve yeni kod yazan geliştiriciler dahil. Kapalı sistemlerde, global kurumlara özel blokzincirleri için kod geliştirenler bu sayıya dahil değil. Kıyaslama yapmak için: Sadece Amazon’da çalışan kod geliştiricilerin sayısı 36 bin. İşin ilginç yanı şu ki 2018-2020 döneminde 9-10 bin düzeylerinde yerinde sayan bu figür 2021’de yaklaşık %80 artmış.

Electric-Capital (electriccapital.com) şirketinin yaptığı araştırmaya göre kod geliştiricilerin en favori blokzinciri Ethereum. Ethereum için kod yazan aktif yazılımcıların adedi dört binin üstünde. Bitcoin için kod yazanlar ise yedi yüz civarında. Aktif kod yazan yazılımcılar açısından bakıldığında en popüler blokzincirleri şöyle: Ethereum, Polkadot, Cosmos, Solana, Bitcoin. İkinci dalgayı oluşturan üç yüz ile bin aktif yazılımcının katkı sağladığı blokzincirleri ise şöyle sıralanıyor: NEAR, Cardano, Binance Smart Chain, Polygon, Kusama. Burada anılan tüm blokzincirleri bir sene öncesine göre katkı veren yazılımcı sayısını en az iki katına çıkarmış. Bazılarındaki artış oranı ise dört-beş misli.

Blokzinciri kodlaması içinde çekirdek protokolden ziyade uygulama geliştirmeye yönelik kod geliştirme faaliyetinin daha yaygın olduğu gözleniyor. Toplam web3 yazılımcılarının (18,416) yüzde 10’undan fazlası (2,571) sadece merkezsiz finans (DEFI) projelerine yönelik kod geliştiriyor. DEFI’ye yönelik geliştirme yapan şirket ya da oluşumlar oldukça dinamik. Örneğin 2021 içinde kurulan Olympos DAO’daki geliştirici sayısı altmış. Bunların tümü 2021 içinde sisteme dahil olmuş. Vega Protocol bir yıl içinde kod geliştirici ekibini dörde katlamış; Balancer, Synthetix, Uniswap ise ikiye.

Bu istatistiklerden iki temel sonuç üretilebilir. Birincisi web3 devrimi daha hala emekleme aşamasında. Bu alanda kod geliştirmek isteyenler için müthiş bir potansiyel var! İkincisi Ethereum blokzinciri ile DEFI uygulamaları bu konudaki en popüler alanlar. Blokzincirindeki layer-1 ve layer-2 kademelerinde (bkz. bir önceki yazı) enine ve boyuna doğru yapılacak geliştirmeler saniyede gerçekleşen işlem hacmini artırdıkça web3 (blokzinciri) mimarisi giderek yaygın yazılım altyapısı olarak dijital dünyada yerini alacak. Özellikle de akçalı işlemlerle ilgili alanlarda (e-ticaret, bankacılık, sigortacılık, vd.).

Bir kapı kapanırken (yapay zekâ pek çok alanda insan emeğini gereksiz hale getiriyor) yeni bir kapı açılıyor (web3 için yazılım geliştirme). Bellidir ki bunlar farklı beceri seti gerektiren “kapı”lar. Yüzüne kapı kapanan herkes yeni açılan kapıdan içeri giremeyecek! Yeniden anımsatmakta fayda var: Teknoloji (bu nedenle) yıkıcıdır!