felsefe taşı

Çeşitli vesilelerle televizyon programlarında ve belgesellerde bazen gördüğümüz ama haklarında fazla bir bilgimizin olmadığı bu Mormonlar kimlerdir?

Neye inanırlar? Nasıl yaşarlar? Dinlerinin kökenleri neye ve/veya nereye dayanmaktadır?
Mormon kelimesinin anlamı Mormon kaynak sularından, duru bir sudan (Mormon kitabı-Mosiya 18:5) geldiğine, anlamının “more good” daha iyi olmak olduğuna inanırlar.

Mormonlara göre, Mormon Kitabı, Kutsal Kitap’la karşılaştırılmaya değer, kutsal yazılardan oluşan bir kitaptır. Tanrı’nın eskiden Amerika kıtasında yaşamış olan insanlarla kurduğu ilişkilerin bir kaydıdır ve sonsuz Sevindirici Haber’in bütününü içerir.

Bu kitabın, birçok eski peygamber tarafından peygamberlik ve vahiy ruhuyla yazıldığına inanırlar. Mormonlara göre, eski peygamberlerin altın levhalara yazılmış olan sözleri Mormon adlı bir peygamber-tarihçi tarafından aktarılmış ve özetlenmiştir. Bu kayıtlar iki büyük uygarlığın kayıtlarını anlatır. Uygarlıklardan biri m.ö. 600 yılında Yeruşalayim’den-Kudüs’den gelmiş ve daha sonra Nefililer ve Lamanlılar olarak bilinen iki farklı millete ayrılmıştır. Diğer uygarlık ise çok daha önce, Rab, Babil Kulesi’ndeki halkın dilini karıştırdıktan sonra gelmiştir. Bu grup Yaredliler olarak bilinir. Binlerce yıl geçtikten sonra Lamanlılar hariç, herkes yok olmuştur. Bu insanlar Amerika kıtasındaki Kızılderililer’in asıl atalarıdır.

Mormonlara göre, Mormon Kitabı’nda kaydedilen en önemli olay, İsa ‘nın dirildikten hemen sonra Nefililer’in arasında vermiş olduğu kişisel hizmettir.

Kilise üyeleri Joseph’in Palmyra, New York yakınlarında bir tepeye, Moroni olarak bilinen bir melekten çok eski zamanlardan kalma kayıtları almak için yönlendirildiğine inanırlar.

Mormon yazdıklarını tamamladıktan sonra kayıtları oğlu Moroni’ye teslim etmiştir; o da kendisinden birkaç kelime ekleyip levhaları Kumora tepesine saklamıştır. 21 Eylül 1823 tarihinde aynı Moroni, bu kez yücelmiş ve dirilmiş bir kişi olarak Peygamber Joseph Smith’e görünür ve ona bu eski kayıtlar hakkında bilgi verir; bu kayıtların İngilizce diline çevrilmesinin Tanrı’nın isteği olduğunu bildirir.

Zamanı gelince levhalar Joseph Smith’e verilir; o da bunları Tanrı’nın verdiği armağan ve güçle tercüme eder.

Bu kayıt hakkında Peygamberleri Joseph Smith: “Kardeşlere, Mormon Kitabı’nın yeryüzündeki bütün kitapların en doğrusu ve bizim dinimizin kilit taşı olduğunu ve insanların herhangi başka bir kitaptan daha çok, bu kitabın ilkelerine uyarak Tanrı’ya daha çok yaklaşabileceklerini söyledim” demiştir.

Altın levhalara işlenmiş bu kayıt İsa zamanında Amerikan kıtasında yaşamış halkın tarihini içermektedir. Mormonlar, Amerikanın yeni vaat edilmiş topraklar olduğuna inanırlar. Kutsal Kitaplarında Amerika’dan hiçbir kralın egemen olmadığı özgür bir ülke olacak diye bahsi geçer.

Mormonların mensup oldukları kiliselerinin adı İsa Mesih’in Son Zaman Azizler Kilisesi’dir.

Bir tarikat değildirler. Joseph Smith İsa Mesih’in Son Zaman Azizleri Kilisesi’nin kurucusu ve ilk başkanıdır.

O ve beş arkadaşı Kilise’yi resmi olarak Fayette, New York’ta 6 Nisan 1830’da kurmuşlardır.

27 Haziran 1844’de öldürülünceye kadar Kilise’ye başkanlık etmiştir. Onun liderliği altında Kilise üye sayısı altı kişiden 26 bin kişinin üzerine çıkmıştır.

Joseph Smith bu levhaların çevirisini yaklaşık 3 ayda yapmıştır ve Mormon Kitabı ilk kez New York’ta E.B. Grandin tarafından 1830’da basılmıştır.

Joseph Smith muhtemelen en çok Mormon Kitabı: İsa Mesih Hakkında Başka Bir Tanıklık’ın tercümesini yapmasıyla bilinir. Kürtaj tecavüz, ensest ve anne hayatı tehlikede olduğu zamanlar dışında tasvip edilmez. Mormonlar arasında poligami, yani çok eşlilik yoktur.

Kiliseleri 1830 yılında kurulmuştur. Tanrı’ya inanırlar ve sadece O’na dua ederler.İsa’nın O’nun Oğlu olduğuna, Mesih olduğuna inanırlar.

Mormonlara göre, Joseph Smith, kıyametten önce son dönemin ilk peygamberidir. Şu an hala başka yaşayan bir peygamber de vardır.

2013 istatistiklerine göre bugunkü sayıları 15 milyonu geçmektedir. Bu rakamlar son yıllarda her sene yaklaşık 250-300 bin kişi artar. Türkiye’deki Mormon Cematinin sayısı 400 civarındadır. Türkiye Mormon Cemaati yaklaşık olarak 200 senelik bir geçmişe sahiptir. Türkiyede hala aktif olarak ibadethaneleri mevcuttur.

Mormonlar Kutsal Kitap’a (Eski Ahit ve Yeni Ahit) inanırlar.
Mormon Kitabına, Öğreti ve Antlaşmalar kitabına ve Hz. Musa ile Hz.İbrahim’in yazılarını içeren Çok Değerli İnci kitabına da inanırlar.
Pazartesi akşamları ailece eğlenirler. Cuma akşamları anne ve baba birlikte dışarı çıkarlar.
Yaşgünü, evlilik yıldönümü ve bayramları kutlarlar.

Kilisede haç kullanmazlar, ibadet salonlarında heykeller ve resimler bulunmaz.
Mormonlar ezbere dualar etmezler, pazar günleri 3 saatliğine kiliseye giderler.

Hafta arasında da dans, izcilik gibi kilise aktivitelerine katılırlar.

Mormon gençler izcidirler, izciliğin en yüksek rütbesi kartal unvanını kazanırlar.

Mormonlar tapınaklarda sonsuz evlilik antlaşması adı altında birbirlerine mühürlenirler.
Mormonlar’ın kiliselerinde büyük bir salon ibadet salonu olarak kullanılırken, arkada kültür ve spor salonu bulunur.
Burada tam saha basketbol ve voleybol sahası vardır. Spora çok önem verirler. Tiyatro faaliyetleri için sahneleri vardır. Dans etmeyi, müziği, özellikle piyano çalmayı çok severler.
Mormonlar evlenirken ya da kabul törenleri için kiliselerinin büyük kültür ve spor salonlarını ücret vermeden kullanabilirler.
Mormonlar Tanrı’ya olan sevgilerini insanlara hizmet ederek gösterirler. Kiliselerinde hiç kimse para kazanmaz. Her şey gönüllü olarak yapılır. Yani profesyonel bir ruhban sınıfı yoktur. Herkesin kendi işi gücü vardır. Bir su tesisatçısı olsun kim olursa olsun, Allah’ın lütfunu kazanmışsa ve bilge bir kişiyse Tanrı’dan alınan ilhamla kilisenin başkanı ya da gözetmeni olabilir.

Mormonlar içki içmezler, sigara içmezler, kahve içmezler, çay yerine bitki çayları içerler. Uyuşturucu kullanmazlar. 1833 yılından beri bunları yapmazlar, yani Kiliseleri kurulduktan 3 yıl sonra Tanrı bir vahiy göndererek bunları yasakladığına inanırlar.

Mormonları başarılıkılan sebeplerden biri de kişisel vahiydir. Vahiy almak sadece peygamberler için değil, herkes için mevcut bir kaynaktır.

Mormonlar ölünceye kadar öğrenmek felsefesi ile öğrenmeye, diploma almaya, sertifika almaya ve kitap okumaya devam ederler.
Hülasa, sahi ya kim bu Mormonlar???

Kaynaklar:

www.historyofmormonism.com

www.lds.org/scriptures/bofm?lang=eng