RNA
İnsan genomu yaklaşık 2.91 milyar (yaklaşık 3 milyar çift) baz çiftine ve tanımlanmış yaklaşık 21.000 gene sahiptir.
Çok hücreli organizmalarda gen ifadelenmesinin kontrolü canlılık için büyük önem taşımaktadır.
RNA interferaz veya RNA girişimi (RNAi) canlı hücreler içinde yer alan ve hangi genlerin aktif olacağını ve nasıl aktif olacaklarını belirleyen ve kontrol eden bir sistemin ismidir.
Tarihsel olarak RNA interferaz veya RNA girişimi (RNAi), transkripsiyon sonrası sessizleşme, bastırılma veya bir genin diğerine üstün gelmesi gibi
başka isimlerle de biliniyordu.
Görünüşte birbirleriyle ilgisiz görünen bu süreçlerin
tam olarak anlaşılmasından sonra,
bunların hepsinin RNAi olgusu tanımladıkları da açıklık kazandı.
Bu proses en kisa ve net olarak
Nukleik asit temelli bağışıklık sistemi olarak tanımlanmakta…
2006 yılında, Andrew Fire ve Craig C. Mello,
ipliksi solucan C. elegans’taki RNA interferaz üzerinde yaptıkları
ve 1998 yılında yayınladıkları çalışmaları dolayısıyla
Nobel Fizyoloji veya Tıp ödülünü paylaştılar.
Bilim adamları RNAi’yi de tetikleyebilir.
Ve bunu yaparak da Craig Mello’nun belirttiği gibi
“Hücreyi, herhangi bir geni – tüm genomdaki geni
istediğimiz zaman kapatmak için kandırabiliriz”
Genlerin çoğu hücre çekirdeğinde yerleşik kromozomlarda bulunur ve kendilerini sitoplazmada proteinler olarak ifade ederler.
Bu genlerin ifadelenmesinin gerekli düzeyde yapılabilmesi,
kontrol elemanlarıyla sağlanır.
Daha önce 1980’lerin başında
E. coli’de mRNA dizisine tamamlayıcı olarak bağlanan
ve translasyonu inhibe eden küçük RNA molekülleri saptanmıştı.
1998 yılında ise Nematod türü bir solucan olan C. elegans’ta da tamamlayıcı RNA’nın protein sentezinin düzenlenmesini yaptığı ortaya çıkmıştır.
Bitki ve funguslarda RNA baskılama mekanizmasının bulunmasının ardından
bu mekanizma moleküler biyologlar tarafından kullanılmaya başlamış
Andrew Fire ve Craig Mello’nun keşiflerinden sonra
Gen Susturmasında (memeli hücreleri dahil)
alternatif bit method olmuştur.
Bu mekanizma doğada var olan bir mekanizma olup,
aynı zamanda moleküler biyolojide gen-protein işlevi analizinde,
fonksiyonel genomik araştırmalarında
ve gen tedavisinde geniş bir uygulama alanına sahiptir
Bilim insanları,bir çok virütik hastalık ve kanser türü için
tanı ve tedavi potansiyeli barındıran bir yöntem olan
RNA interferansı son yılların en heyecan verici keşfi olarak
tanımlamışlardır.
